- Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2013
- Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Λεωφόρος Στρατού 2
- 19.00
Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε σε ένα γεμάτο από κόσμο αμφιθέατρο του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2013. Τη συζήτηση προλόγισαν οι:
– Δημήτρης Καιρίδης, Διευθυντής του Δικτύου Ναυαρίνο, ο οποίος δήλωσε ότι αν η τρέχουσα κρίση είναι κρίση θεσμών, τότε το Σύνταγμα, που είναι η κορυφαία θεσμική έκφραση μιας πολιτείας, είναι στο επίκεντρο της συζήτησης για την υπέρβαση της κρίση.
– Σταύρος Ανδρεάδης, Πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Β. Ελλάδος, τόνισε πως πρέπει με ειλικρίνεια να ψάξουμε τις αξίες μας που τις έχουμε ξεχάσει και ενδεχομένως να τις αποτυπώσουμε σε ένα καινούριο Σύνταγμα.
– Τέλος, η Susanna Vogt, Διευθύντρια του Ιδρύματος Konrad Adenauer στην Αθήνα, είπε πως το Σύνταγμα μιας χώρας πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στις τρέχουσες συνθήκες που αυτή βιώνει. Στην περίπτωση της Ελλάδας, η κρίση θα μπορούσε να θεωρηθεί μια ‘ευκαιρία’ για αλλαγή.
Ο Γιώργος Τσεμπελής, Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στην έδρα Anatol Rapoport του Πανεπιστημίου του Michigan, υπογράμμισε το κύριο αρνητικό στοιχείο του Ελληνικού Συντάγματος που είναι το μέγεθός του και το γεγονός ότι είναι πολύ φλύαρο στις διατυπώσεις του. Αποτελείται από 27000 λέξεις, ενώ τα περισσότερα συντάγματα των χωρών του ΟΟΣΑ είναι κάτω από 10000 λέξεις. Σύμφωνα με τον κ. Τσεμπελή, ένα μακροσκελές σύνταγμα είναι αναμφίβολα ένα κακό σύνταγμα, καθώς είναι δύσκολο να τηρηθεί στο σύνολό του από τον λαό. Επιπλέον, στοιχεία από τις χώρες του ΟΟΣΑ αποδεικνύουν πως όσο πιο μεγάλο είναι ένα Σύνταγμα, τόσο πιο σύνθετη είναι η διαδικασία που προβλέπεται για την αναθεώρησή του. Αναφερόμενος στα θετικά στοιχεία του Ελληνικού Συντάγματος, ο Καθηγητής στάθηκε στους θεσμούς που αυτό καθορίζει, οι οποίοι δεν πρέπει επ’ ουδενί να αλλάξουν. Μεταξύ άλλων, ο κ. Τσεμπελής πρότεινε ένα νέο εκλογικό σύστημα που θεωρεί ότι θα βοηθούσε τη χώρα: αντί ο κάθε ψηφοφόρος να έχει μια ψήφο, να έχει τρεις. Τα υπόλοιπα διατηρούνται ως έχουν. Αυτό σημαίνει ότι ο ψηφοφόρος θα ακούει περισσότερα πολιτικά κόμματα και συνεπώς, τα ίδια τα κόμματα θα μάθουν να σέβονται και να απαντούν επί της ουσίας στους αντιπάλους τους. Με αυτό το σύστημα, το κέντρο ενισχύεται, τα άκρα εξασθενούν και ο πολιτικός λόγος μπορεί να εστιαστεί στην επίλυση των ουσιαστικών προβλημάτων.
Το λόγο στη συνέχεια πήρε ο Ξενοφών Κοντιάδης, Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου. Ο κ. Κοντιάδης διαφώνησε με την τοποθέτηση ότι ένα μεγάλο Σύνταγμα είναι εξ’ορισμού ένα κακό Σύνταγμα, υποστηρίζοντας ότι το μέγεθος των Συνταγμάτων εξαρτάται από ιστορικά, θεσμικά, πολιτικά και άλλα συμφραζόμενα. Κατ’επέκταση, η αξιολόγησή τους δεν είναι ορθό να θεμελιώνεται με γνώμονα των αριθμό των λέξεων. Εξάλλου, η μείωση των λέξεων του Συντάγματος μπορεί να έχει εξαιρετικά απρόβλεπτες συνέπειες. Κάθε λέξη που αφαιρείται από το Σύνταγμα διαθέτει τεράστιο βάρος για τον ερμηνευτή και τον εφαρμοστή του. Σύμφωνα με τον κ. Κοντιάδη, η αναθεώρηση ενός Συντάγματος δεν είναι απαραιτήτως αποτέλεσμα της αποδοκιμασίας του ισχύοντος ως κακού Συντάγματος, αλλά ενδέχεται να σημαίνει την προσαρμογή σε νέα δεδομένα.
Ο Θεόδωρος Χατζηπαντελής, Καθηγητής Εφαρμοσμένης Πληροφορικής & Πρόεδρος του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, ξεκίνησε την ομιλία του περιγράφοντας τη σχέση μεταξύ του Συντάγματος και του ΑΕΠ μιας χώρας: χώρες με χαμηλό ΑΕΠ είναι χώρες με υψηλή διαφθορά που προσπαθούν να επιβάλουν ρυθμίσεις ακόμα και στη μορφή των συνταγματικών κανόνων. Αναφερόμενος στην πρόταση του κ. Τσεμπελή για νέο εκλογικό σύστημα με τρεις ψήφους ανά ψηφοφόρο, ο κ. Χατζηπαντελής εισήγαγε μια νέα παράμετρο, προτείνοντας οι τρεις αυτές ψήφοι να ταξινομούνται κατά σειρά προτίμησης (σύστημα Ιρλανδίας). Αφού ανέλυσε το ισχύον εκλογικό και πολιτικό σύστημα της Ελλάδας, ο Καθηγητής κατέληξε λέγοντας πως το εκλογικό σύστημα δεν πρέπει επ’ ουδενί να αποτελεί μέρος του Συντάγματος, το οποίο πρέπει με τη σειρά του να απλοποιηθεί. Ένα μεγάλο Σύνταγμα δεν σημαίνει απαραίτητα πως είναι ένα κακό Σύνταγμα, αλλά ένα απλό, κατανοητό και εύχρηστο Σύνταγμα είναι σίγουρα καλύτερο από ένα δύσχρηστο και μεγάλο, το οποίο ερμηνεύεται κατά περίπτωση.
Η εκδήλωση αυτή σηματοδότησε το τέλος μιας ακόμη επιτυχημένης χρονιάς παρεμβάσεων για το Δίκτυο Ναυαρίνο.
- Διαβάστε εδώ το άρθρο του Γιώργου Τσεμπελή: “Δώστε τρεις ψήφους στον λαό” (Καθημερινή 10/11/2013)
Βίντεο Εκδήλωσης
Mini συνέντευξη
